paragraaf

Representatiefouten

paragraaf Progress:

Om het belang van representatie beeldend te maken, geven we een eenvoudig voorbeeld. Als je bovenstaande foto opent in een tekst-editor zoals Word dan krijg je het onleesbare bestand dat je onder de foto ziet. Toch kun je er nog wel iets van informatie uit halen. Zo zie je aan het begin Exif staan. Exif staat voor Exchangeable Image File Format, het meest gebruikte formaat voor metadata voor fotobestanden. Door de ‘embedded metadata’ krijg je een hint dat je het bestand beter met Adobe Photoshop kunt openen en dat het daarin gemaakt is op 23 december 2016. Ook zie je de versie van Photoshop waarmee het gemaakt is: Adode Photoshop cc.

Dit zijn ‘embedded metadata’ die als tekst in dit fotobestand zijn opgenomen. Vandaar dat een tekstverwerker deze metadata wel kan tonen, zij het niet erg overzichtelijk. Voor het beeld zelf lukt dat met een tekstverwerker natuurlijk niet. Verschillende software leest hetzelfde digitale object op een andere manier. De daad van het openen van een bestand en de poging om haar inhoud te bekijken, is een interpretatie. De volgorde van nullen en enen in het bestand wordt voor onze ogen omgezet door software en getoond via de hardware waar we naar kijken. En dat gaat lang niet altijd goed. Neem maar eens een kijkje bij de atlas of digital damages voor prachtige voorbeelden van ‘representation gone wrong’.

Voor een correcte representatie is het van belang over goede en complete representatie-informatie te beschikken. Zoals je in de voorbeelden ziet, maakt sommige informatie deel uit van het object. Voor de duurzame toegang wordt representatie-informatie aan het object onttrokken en toegevoegd (metadata en documentatie) en bij het object bewaard. In hoofdstuk 3 lees je meer over de metadata, de information packages in het digitaal archief waar ze deel van uitmaken en de rol van de pre-ingest in het voorbereiden van de digitale objecten en de metadata.

DIY: Om zelf uit te proberen

Terwijl je foto’s verstuurt, bewerkt, uploadt, deelt en opslaat, kan – zonder dat je jezelf dat realiseert – verlies aan metadata optreden. Dat roept de vraag op hoe je metadata even duurzaam zou kunnen bewaren als de bestanden waar ze betrekking op hebben. Om zelf eens te ervaren welke metadata er automatisch al opgeslagen worden bij beeldbestanden en hoe er onderweg metadata verloren kunnen gaan, ga je de metadata van een tweetal beelden vergelijken. Om de Exif-data van een beeldbestand te bekijken, kun je bijvoorbeeld gebruikmaken van Exifdata. Probeer dat eens uit voor de volgende scenario’s:

  • Upload via Exif-data een foto die je zelf hebt gemaakt
    Wat valt je op? Welke metadata komen er mee?
  • Stuur jezelf deze foto nu via whatsapp en haal de foto weer van whatsapp af
    Wat zegt Exifdata nu van deze foto? Zie je verschillen in metadata met het eerste scenario? Zo ja, welke?
  • Bekijk de metadata van het beeld dat op deze URL staat
    Kun je vinden met welke camera de oorspronkelijke foto is gemaakt? Zo nee, hoe komt dat? Naast Exif-data zie je ook XMP-data staan. Wat zijn dat? Stel dat dit het bestand is dat je aangeleverd krijgt ter preserveing, wat mis je dan? Welke vragen zou je stellen aan de maker van dit bestand?
Het jargon

Metadata

Metadata zijn gestructureerde gegevens over een digitaal object. Vergelijk het met een gebruiksaanwijzing of bijsluiter die informatie geeft over de eigenschappen en het gewenste gebruik. Er zijn verschillende typen metadata die van belang zijn voor duurzame toegang. Daar maak je later in deze module nader kennis mee.

Meer weten?

Comments

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.